Liaise Advocaten logo
4 min Leestijd

Verwarring alom: ACM, Daisycon en spam.

Zonder toestemming versturen van e-mails kan duur uitpakken. Onlangs werd bekend dat de Autoriteit Consument en Markt (ACM) een boete van 810.000 euro voor spam heeft opgelegd aan affiliate-marketingbedrijf Daisycon. In het tachtig pagina’s dikke besluit (hier te vinden) komt voor marketeers en juristen veel interessants aan de orde.

Volgens artikel 11.7 Telecommunicatiewet is voor het mogen verzenden van commerciële e-mails vereist dat verzender kan aantonen dat de ontvanger daarvoor toestemming heeft verleend. Deze bepaling bevat twee essentiële begrippen (verzender en toestemming), waarover veel (onduidelijks) in het Daisconbesluit te vinden is.

Wie is verzender in de zin van de wet? De ACM gaat uit van het ‘brede verzenderbegrip’: het begrip verzender omvat niet alleen degene die op de verzendknop drukt (de feitelijk verzender), maar ook degene waarvan het bericht afkomstig is (de materiële verzender). Nu is Daisycon in haar rol als affiliate netwerk feitelijk noch materieel verzender. Helemaal geen verzender dus, zou je denken. Daar denkt de ACM anders over. Zij vindt dat de rol die Daisycon speelt (en dus ook andere affiliate netwerken) binnnen het brede verzenderbegrip valt. En dat heeft grote gevolgen: de ACM koppelt daaraan de conclusie dat alle verzenders ‘desgevraagd in staat moeten zijn aan te tonen dat de abonnee vooraf zijn toestemming heeft gegeven’. In het geval van een affilliatenetwerk moeten dus zowel de affiliatepartij (in dit geval Daisycon) als de adverteerder/publisher kunnen aantonen dat er toestemming is. Volgens de ACM moet ‘elke schakel in de gehele keten, die betrokken is bij de verzending, in staat [zijn] om te beschikken over de afgegeven toestemming van de ontvangers en om deze over te kunnen leggen’. Dit betekent niet dat de verschillende betrokken partijen ook afzonderlijk toestemming gevraagd moeten hebben, maar wel dat ze ieder moeten kunnen aantonen dat er toestemming is gegeven . Daisycon kon dat volgens de ACM niet. In dit geval heeft de ACM haar peilen gericht op Daisycon, maar zij had ook naar Daisycon’s klanten kunnen kijken (en kan dat natuurlijk alsnog doen).

Wat moet de verzender (of verzenders!) dan kunnen aantonen? De ACM zegt het zo: ‘dat (i) de betreffende ontvanger toestemming heeft gegeven, (ii) wanneer hij toestemming heeft gegeven, (iii) aan wie de toestemming is gegeven, en (iv) waarvoor deze toestemming is gegeven, en (v) de wijze waarop de toestemming van de betreffende ontvanger is verkregen’. Omdat de verzenders dat moeten kunnen aantonen moet alles opgeslagen en bewaard worden, en moeten alle verzenders over die informatie kunnen beschikken. Vastleggen in een overeenkomst dus, lijkt mij, als het praktisch al te realiseren valt.

Dan gaat het er vervolgens om wanneer er sprake is van toestemming. Voor de definitie van toestemming haakt de Telecommunicatiewet aan bij de Wet Bescherming Persoonsgegevens : een ‘vrije, specifieke en op informatie berustende wilsuiting’. Het bekende ‘Geeft u toestemming voor de ontvangst van e-mails met aanbiedingen van dit bedrijf en (geselecteerde) partners?’ voldoet daar in ieder geval niet aan . Een verwijzing naar een bepaling in de algemene voorwaarden of privacy statement is ook niet genoeg . Co-registratie voldoet evenmin. Een consument moet kunnen zien van wie hij e-mails kan verwachten. Dat sluit volgens de ACM co-registratie uit. Co-registratie wil volgens de ACM ‘zeggen dat het privacy-statement van bijvoorbeeld een enquête of prijsvraag de namen van een aantal bedrijven en organisaties bevat aan wie de gegevens van deelnemers worden uitgeleverd en welke mogelijk contact op kunnen nemen met de deelnemer’.

Wanneer is er dan wel sprake van geldige toestemming? De ACM is duidelijker over wat niet dan over wat wel als toestemming moet worden gezien. Zij zegt dat een consument moet kunnen zien van wie hij e-mails kan verwachten. De ontvanger moet uit de vraag om toestemming kunnen opmaken wat voor een e-mailberichten er verstuurd zullen worden, van wie die afkomstig zijn en hoeveel dit er zullen zijn. De ACM gaat hier verder dan de regering onlangs in het debat over de aanpassing van de cookiebepaling in de Telecommunicatiewet. Daar zegt minister Kamp dat impliciete toestemming (bijvoorbeeld doorgaan met het bezoeken van een website) onder omstandigheden voldoende is. (Daarover later meer op deze blog.)

Kortom, de ACM neemt snel aan dat er sprake is van een verzender, en niet snel dat er sprake is van toestemming. Uiteindelijk heeft de rechter (ook) hierover het laatste woord. De voorzieningenrechter van de Rechtbank Rotterdam concludeerde onlangs (vonnis hier) dat het besluit van de ACM naar verwachting in een bodemprocedure in stand zal blijven (daarom is het Daisycon-besluit, dat immers al dateert van 2013, nu pas gepubliceerd). De rechter volgt de ACM in haar uitleg van de begrippen verzender en toestemming. Daisycon heeft ongetwijfeld een bodemprocedure tegen het besluit ingesteld. Naar de uitkomst daarvan zien juristen en marketeers met meer dan gemiddelde belangstelling uit. De vraag is of de ACM zich in afwachting van die procedure stil houdt. Voor het geval ze dat niet doet: nog maar eens goed (laten) kijken hoe het zit met verkregen toestemmingen en afmeldmogelijkheden. Dat kan veel geld schelen.

Hulp nodig? Praat met een van onze experts

  • Alexandra Iedema
  • David Allick
  • Merel Teunissen
  • Jaap Versteeg
  • Roland Wigman
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

Binnen 1 werkdag antwoord

Neem contact op met een van onze advocaten

  • Alexandra Iedema
  • Merel Teunissen
  • Jaap Versteeg
  • Roland Wigman
  • David Allick

Ik zoek een advocaat voor:

Hoe wil je dat we contact opnemen?

Vul het formulier in en verzend. Bedankt.

Onze advocaten

Onze counsels

  • Merel Teunissen

    Advocaat Liaise Advocaten

    Merel werkt voor cliënten in de cultuur, tech industrie, groot mkb en de mediabranche (met name de film- en televisie). Merel adviseert en procedeert op het gebied van mediarecht, filmrecht, privacyrecht, contractenrecht en intellectueel eigendomsrecht.

    Als advocaat is Merel pragmatisch, betrokken en duidelijk. Merel is een waardevolle sparringpartner voor haar cliënten. Ze denkt juridisch én commercieel strategisch met haar cliënten mee en wijst ze op aandachtspunten voordat er problemen ontstaan. Met veel van haar cliënten werkt ze al jaren samen.

    Nevenactiviteiten
    Naast haar werk als advocaat doceert Merel rechten aan de Nederlandse Amsterdamse Filmacademie en de DAS Graduate School. Merel zit in het bestuur van de Vereniging voor Kunst, Cultuur en Recht en Museum Perron Oost en is lid van de Vereniging voor Auteursrecht, de Vereniging voor Media en Communicatierecht en de Nederlandse Vereniging voor AI- en Robotrecht. Daarnaast wordt Merel regelmatig uitgenodigd als spreker bij uiteenlopende events. Merel geeft ook mediasessies samen met Myrthe van Pelt van agentschap MVP Management, meer informatie over de mediasessies vind je hier.

    Een greep uit Merels recente werkzaamheden

    • Juridische begeleiding van filmproducenten en creatieve producenten bij nationale & internationale (co-)producties - waaronder financieringen, beoordeling van scripts en opinies ten behoeve van de E&O verzekering;
    • Juridische begeleiding van verschillende aanbieders van apps;
    • Begeleiden van en voorkomen van juridische procedures bij onterechte claims binnen het auteursrecht;
    • Procedures tegen verschillende omroepen namens slachtoffers van onrechtmatige perspublicaties.

     

    Liaise Advocaten - Merel Teunissen

  • Alexandra Iedema

    Advocaat Liaise Advocaten

    Alexandra adviseert en procedeert voor cliënten in de cultuur-, muziek- en creatieve sector. Ze werkt onder meer voor artiesten, creatieve professionals, producenten en ondernemers binnen deze branches.

    Haar praktijk richt zich op het beschermen en exploiteren van intellectuele eigendomsrechten – zoals auteursrechten, muziekrechten, merken en modellen – en op het opstellen en beoordelen van contracten en arbeidsrechtelijke kwesties.

    Haar aanpak is erop gericht cliënten echt verder te helpen met adviezen die bruikbaar zijn, goed doordacht en juridisch solide. Daarbij vindt ze het minstens zo belangrijk dat je snapt wat er speelt, welke keuzes je hebt, en wat daarvan de gevolgen zijn.

    Alexandra heeft oog voor nuance, zonder de hoofdlijn uit het oog te verliezen. Ze is altijd op zoek naar hoe iets wél kan. Ze ziet snel waar het wringt, en net zo snel wat er nodig is om verder te kunnen.

    Wat daar juridisch bij komt kijken, is zelden zwart-wit. Het is balanceren tussen bescherming en ruimte, tussen slimme afspraken en werkbare oplossingen. En soms is het gewoon nodig om je positie te verdedigen, scherp en met overtuiging.

    Nevenactiviteiten

    Alexandra doceert het vak recht aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, bij de Opleiding Productie Podiumkunsten. Verder zit Alexandra in het bestuur van de stichting Stories On Sound en de stichting Buysse & Joosten, is zij kascommissielid van de Vereniging voor Kunst Cultuur Recht en is zij lid van de Vereniging voor Auteursrecht en Young Stedelijk.

    Een greep uit Alexandra’s recente werkzaamheden

    • Opstellen van overeenkomsten in de muziekindustrie, zoals uitgaveovereenkomsten, artiestenovereenkomsten en managementovereenkomsten.

    • Begeleiding van ontslag en reorganisaties in arbeidszaken.

    • Begeleiding bij het veiligstellen van auteursrechten en/of naburige rechten bij inbreuk.

    • Begeleiding bij het bepalen van de rechtspositie bij mogelijke inbreuk op auteursrechten en/of naburige rechten.

    • Opstellen van opdrachtovereenkomsten voor films, theater, televisieproducties en ontwerpen.

    • De rechtspositie bepalen van uitgevers, producers, artiesten, componisten, tekstschrijvers op muziekwerken.

    • Beoordeling van modelrechtinbreuk en een sommatiebrief opstellen.

    • Beoordeling van handelsnaaminbreuk en een sommatiebrief opstellen.

       

    Alexandra Iedema aan het werk

  • Jaap Versteeg

    Advocaat Liaise Advocaten

    Jaap werkt veel voor cliënten in de creatieve industrie (waaronder muziek, televisie/streaming/film, evenementen, theater en kunst). Hij adviseert en procedeert op het gebied van IE-rechten, onrechtmatige perspublicaties, contractenrecht en arbeidsrecht.

    Als advocaat is Jaap helder en betrokken. Hij werkt voor ondernemingen en (culturele) instellingen. Ook begeleidt Jaap mediatalent, waaronder presentatoren, musici, schrijvers, componisten en andere creatieve persoonlijkheden. Hij staat vele van hen al jaren bij in contractonderhandelingen. Hij denkt zowel commercieel, strategisch als juridisch met zijn cliënten mee. Jaap kan als geen ander complexe situaties helder analyseren.

    Nevenactiviteiten

    Jaap is lid van de Vereniging voor Auteursrecht, de Vereniging voor Media- en Communicatierecht en de Beneluxvereniging voor Merken- en Modellenrecht.

    Een greep uit Jaaps recente werkzaamheden:

    • Begeleiden van transacties, de koop en verkoop van muziekuitgaverechten, in de muziekindustrie, en het voeren van procedures daarover.

    • Begeleiden van overeenkomsten van bruikleen tussen musea en kunstcollecties; het procederen over kunstwerken.

    • Adviseren bij het tot stand komen van overeenkomsten in de creatieve industrie (waaronder muziek, televisie/streaming/film, evenementen en theater) en het procederen daarover.

    • Begeleiden van reorganisaties en andere arbeidsrechtelijke issues.

    • Adviseren en procederen over onrechtmatige publicaties, waarbij zowel particulieren, bedrijven als instellingen betrokken zijn.

    • Het adviseren en procederen over geschillen met betrekking tot auteursrecht, merkenrecht en handelsnaamrecht.

       

    Jaap Versteeg van Liaise advocaten

  • Roland Wigman

    Advocaat Liaise Advocaten

    Roland weet alles van filmrecht en filmauteursrecht. Na een korte carrière als filmproducent staat hij al ruim 33 jaar filmproducenten, filmfinanciers, filmdistributeurs en makers bij. Zowel nationaal als internationaal.

    Als advocaat kent Roland het hele juridische- en financiële speelveld dat bij een filmproductie speelt op zijn duimpje. Deze brede juridische kennis vertaalt hij naar pragmatisch en duidelijk advies. Roland is een waardevolle sparringpartner voor zijn cliënten. Met vrijwel al zijn cliënten werkt Roland al jaren samen.

    Nevenactiviteiten

    Naast zijn werk als advocaat doceert Roland rechten aan de Nederlandse Amsterdamse Filmacademie en filmrecht aan de Mr. S.K. Martens Academie de specialisatieopleiding voor ervaren juristen. Daarnaast wordt Roland regelmatig uitgenodigd als spreker bij uiteenlopende events op het gebied van filmrecht. Roland is auteur van de boeken ‘Film voor de rechter’ en ‘Boek voor de rechter’ en co-auteur van ‘Transparantie over exploitatiecontracten'.

    Een greep uit Rolands recente werkzaamheden

    • Juridische begeleiding van filmproducenten bij nationale & internationale (co-)producties - waaronder financieringen, coproductiecontracten, verkrijging van rechten, beoordeling van scripts en opinies ten behoeve van de E&O verzekering;
    • Advisering omtrent alle facetten van het auteursrecht in nationale en internationale context en het begeleiden bij en voorkomen, dan wel zo nodig voeren, van juridische procedures bij al dan niet terechte claims met betrekking tot het auteursrecht.

     

    Roland Wigman - advocaat

  • David Allick

    Advocaat Liaise Advocaten

    David is als advocaat gespecialiseerd op het gebied van vastgoed. David adviseert en procedeert voor ontwikkelaar, beleggers, verhuurders/huurders, makelaars en beheerders. Ook in het ondernemingsrecht is hij thuis.

    Hij helpt zijn cliënten met huurrecht en andere vastgoed gerelateerde rechtsgebieden en ondernemingsrecht. Zijn ruime ervaring en brede oriëntatie, gecombineerd met zijn originele geest, geven hem het vertrouwen waar nodig de gebaande paden te verlaten.

    Hij grijpt hard in als dat moet maar zoekt geen ruzie. Hij is in staat plooien glad te strijken en de deal zonder ongelukken te laten landen. En daarbij drukt hij zich helder en ongecompliceerd uit.

    David Allick - advocaat

  • Jetse Sprey

    Legal counsel Liaise Advocaten

    Jetse was jarenlang advocaat en is nu legal counsel, en werkt als zodanig in voorkomende gevallen als adviseur samen met kantoor.

    Hij vindt oplossingen in plaats van problemen en is telkens weer in staat om impasses te doorbreken. Hij zegt wat hij ergens van vindt en niet wat hij denkt dat zijn cliënten willen horen. Hij schrijft scherpe contracten die goed te lezen zijn. Hij heeft veel ervaring met Blockchain en onderneemt daar zelf in. Hij schrijft adviezen die overtuigen. Hij weet veel van intellectueel eigendom, privacy en ondernemingsrecht.

  • Wendela Bierman

    Interim Legal counsel Liaise Advocaten

    Wendela werkt als Interim Legal counsel.

    Wendela heeft van 2004 tot 2014 als advocaat gewerkt bij ons kantoor en heeft daarna bedrijfservaring opgedaan bij onder meer The Walt Disney Company en muziekrechtorganisaties.

    Weer terug bij Liaise advocaten adviseert zij cliënten uit de creatieve industrie (film, muziek, media en cultuur) met name op het gebied van IE-rechten, filmrecht, muziekrecht, mediarecht, ondernemingsrecht en onrechtmatige publicaties.