Onrechtmatige publicatie
In een tijd waarin nieuws zich razendsnel verspreidt en binnen enkele uren viral kan gaan, speelt de pers een belangrijke rol. Journalisten informeren, controleren en stellen misstanden aan de kaak. Maar wat als een publicatie schade toebrengt aan een individu of organisatie? Hoever strekt de uitingsvrijheid?
Wanneer is er sprake van een onrechtmatige perspublicatie? Welke juridische criteria gelden daarbij? Wat kun je doen als je onderwerp bent van een schadelijk bericht?
Grenzen aan de uitingsvrijheid
Ook de vrijheid van meningsuiting kent zijn grenzen. Dat is geen politieke uitspraak maar een juridische. Vrijheid van meningsuiting is een grondrecht. Maar geen onbeperkt grondrecht.
Wat is een onrechtmatige publicatie?
Een onrechtmatige publicatie is een uiting in de media die schade veroorzaakt en in strijd is met de wet of met zorgvuldige journalistieke normen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om onjuiste beschuldigingen, eenzijdige berichtgeving of publicaties zonder hoor en wederhoor.
De rechter maakt hierbij een belangenafweging tussen het recht op vrijheid van meningsuiting (artikel 10 EVRM) en het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (artikel 8 EVRM). Deze beide grondrechten wegen in principe even zwaar. De rechter moet dan bepalen welk grondrecht voor een specifieke publicatie zwaarder weegt. Bij die afweging kijkt de rechter naar verschillende juridische gezichtspunten.
Belangrijke juridische gezichtspunten bij een onrechtmatige publicatie
De rechter moet beoordelen of een publicatie al dan niet onrechtmatig is. In zijn of haar beoordeling neemt de rechter de volgende gezichtspunten mee:
- De ernst van de beschuldigingen en de gevolgen voor de betrokkene.
Hoe zwaarder de aantijging en hoe groter de impact, hoe zorgvuldiger de berichtgeving moet zijn. - Het maatschappelijk belang van de publicatie.
Gaat het om het aan de kaak stellen van een misstand van publiek belang? Dan is er eerder ruimte voor publicatie. - De feitelijke basis van de uitlatingen.
Een publicatie moet voldoende onderbouwd zijn met feiten. Louter geruchten of suggesties zijn onvoldoende. - De wijze van presenteren: feiten of meningen.
Feiten moeten verifieerbaar zijn. Meningen zijn toelaatbaar, mits duidelijk als zodanig herkenbaar en voorzien van context. - Alternatieven voor publicatie.
Had het doel ook op een minder schadelijke manier bereikt kunnen worden, bijvoorbeeld door een interne melding? - De kans dat de informatie toch naar buiten zou zijn gekomen.
Als een bericht waarschijnlijk ook zonder deze publicatie openbaar zou zijn geworden, telt dat mee in de beoordeling. - Een belangrijk aspect van zorgvuldige journalistiek is het toepassen van hoor en wederhoor.
De betrokkene moet de kans krijgen om te reageren op beschuldigingen voordat publicatie plaatsvindt. Zeker bij ernstige verdenkingen is dit essentieel. Wordt deze stap overgeslagen, dan weegt dat zwaar in het oordeel over de rechtmatigheid van de publicatie.
Wat kun je doen als je onderwerp bent van een onrechtmatige publicatie?
Neem direct contact met ons op als je onderwerp bent van een publicatie. Het is zaak om snel te handelen zowel bij publicaties die aanstaande zijn als publicaties die al openbaar gemaakt zijn.
Hieronder drie routes die wij vaak begeleiden.
Juridische begeleiding bij hoor en wederhoor
Als een artikel of uitzending nog in de maak is kunnen we er voor zorgen dat je op een deugdelijke manier in de gelegenheid wordt gesteld voor hoor en wederhoor. Bij een publicatie moet je als betrokkene namelijk de kans krijgen op te reageren op beschuldigingen voor publicatie. Als mediarecht advocaat begeleiden wij cliënten bij het zorgvuldig reageren op persvragen, waarbij we oog houden voor zowel reputatie als juridische positie.
Sommeren tot verwijdering of rectificatie
Is er al gepubliceerd en klopt de inhoud niet, of is er onzorgvuldig gehandeld? Om de schade zoveel mogelijk te beperken kan het essentieel zijn dat er zo snel mogelijk juridisch actie wordt ondernomen om te zorgen dat het artikel en of de uitzending zo snel mogelijk offline gehaald wordt. Er moet dan allereerst een sommatiebrief verstuurd worden. Dit is een brief waarin we de auteur of openbaarmaker sommeren om de content te verwijderen. We kunnen daarin ook een rectificatie vorderen en schadevergoeding. Als mediarecht advocaten stellen we een onderbouwde sommatiebrief op en begeleiden het verdere traject.
Procederen over onrechtmatige publicatie
Als de schade groot is en een sommatie niet tot het verwijderen van de content heeft geleid, is een gerechtelijke procedure mogelijk. In dat geval moet er vaak een kort geding worden gestart zodat je in korte tijd een uitspraak van een rechter krijgt en de content zo snel mogelijk wordt verwijderd. Wij hebben ruime ervaring met zaken over onrechtmatige publicaties en kunnen snel schakelen.
Wil je meer weten of direct juridisch advies? Contact ons. We helpen je graag verder.
Alle rechtsgebieden
