Liaise Advocaten logo

Submarine

“Submarine: Een ‘ratjetoe’ aan steen-goede producties."

Bij Submarine op kantoor
Submarine
Submarine is een internationale producent van speelfilms, documentaires en animatie. Submarine is onder meer producent van de met een Emmy bekroonde documentaire Bellingcat: Truth in a Post-Truth World, de Netflix productie Apollo 10½: A Space Age Childhood, de berkroonde kinderserie Dropje.
Submarine website

Na tien jaar bij de Publieke Omroep gewerkt te hebben, voelden Bruno Felix en Femke Wolting dat er meer mogelijk was. Samen startten zij Submarine, een crossmediaal productiebedrijf dat series, speelfilms, documentaires en animaties maakt.

Oprichter Bruno Felix vertelt.

“Submarine bestaat nu 23 jaar. Femke en ik voelden tijdens onze werkzaamheden in Hilversum dat we meer wilden, dat we ondernemend genoeg waren om zelf iets moois op te bouwen. We wilden verhalen vertellen op onze manier. We beschikken allebei over een eindeloze nieuwsgierigheid en passie voor het ‘pakken’ van je publiek met een goed verhaal. Onze interesse gaat de hele wereld over en dat proberen we ook met onze producties te bereiken.”

Submarine produceert media voor allerlei doelgroepen: van kleuters tot volwassenen en ouderen en alles daartussenin, vertelt Bruno. “We zoeken naar verhalen die resoneren met de tijd. In onze documentaires verkennen we vaak een mogelijke toekomst. Voor elk project kunnen we uitleggen waarom het op dat moment interessant was om te maken – voor ons én voor het publiek.”

In gesprek met Bruno Felix

Gepassioneerd en stronteigenwijs

Momenteel houdt Bruno zich vooral bezig met animatie. De eerste serie die hij maakte, was Kika en Bob. Het laatste project dat hij afrondde, was een geanimeerde aflevering voor de Netflix-serie ‘The Sandman’. Ook is de geanimeerde film ‘Vos en Haas redden het bos’ nu in post-productie, die vanaf mei 2024 in de Nederlandse bioscopen draait. De Vos en Haas-tekeningen zijn van Thé Tjiong-King, een tekenaar die dit jaar negentig wordt. “We zijn verliefd op alle projecten die wij doen,” glundert Bruno. “Dit komt met name door het enthousiasme en de energie van de mensen met wie wij samenwerken. Ze zijn creatief, getalenteerd, gepassioneerd, een beetje gek en soms stronteigenwijs. Dat maakt elke productie bijzonder.”

““We zijn verliefd op alle projecten die wij doen en dit komt met name door het enthousiasme en de energie van de mensen met wie wij samenwerken. Ze zijn creatief, getalenteerd, gepassioneerd, een beetje gek en soms stronteigenwijs. Dat maakt elke productie bijzonder.””

Een film of serie produceren duurt minimaal zeven jaar, legt Bruno uit. “Een script uitwerken duurt twee jaar, een film of serie financieren ongeveer vier jaar en dan moet je het nog produceren en uitbrengen. Meestal ontstaat een idee voor een productie door iets wat ons inspireert of een wens om iets moois neer te zetten voor een bepaalde doelgroep. Soms bedenken we dan zelf iets, of we nemen een optie op een boek – om daar een film of serie van te maken. Een enkele keer komt er een maker bij ons in de lucht met een idee voor een script.”

Elke filmproducent een advocaat

Elke productiemaatschappij heeft een juridisch partner, stelt Bruno. “Ons hele vak is juridisch; zonder recht zou het simpelweg niet bestaan en niet lucratief zijn. Auteurswetten en copyright geven ons de garantie dat wij geld kunnen verdienen met onze producties. Recht komt terug in alle contracten die wij afsluiten met schrijvers, tekenaars, acteurs en muzikanten. En het eindresultaat, onze productie, moet natuurlijk ook als geheel auteursrechtelijk beschermd worden. Daarom heb je goede advocaten nodig om je hierbij te ondersteunen.”

Bruno Felix in gesprek

Overname Mediawan: ‘leunen op grote broer’

Recentelijk kondigde Submarine aan dat de productiemaatschappij is overgenomen door het Franse Mediawan. Bruno hoopt dat de overname hun werk gaat vergemakkelijken en versnellen. “Het is niet eenvoudig om als onafhankelijke productiemaatschappij te opereren in een sterk globaliserende mediamarkt. We hebben daarom een partnership gezocht waarin wij onze creatieve autonomie kunnen behouden, maar wel toegang krijgen tot een groot netwerk van (co-)producenten, omroepen, steamers en talent.”

De bedoeling is dat deze overname Submarine meer slagkracht geeft, legt Bruno uit. “Het versterkt onze positie in onderhandelingen en financieringen en het geeft Submarine continuïteit. Ik ben ‘stokoud’ natuurlijk, en de mensen die in ons bedrijf werken, willen dat waarschijnlijk langer blijven doen dan ik dat van plan ben. Er gaat niets veranderen aan de manier waarop we werken en creatieve keuzes maken, maar wel aan de context waarin wij opereren. Creatief blijven we klein, commercieel kunnen we groot zijn. We willen een internationaal publiek bereiken met onze verhalen en mensen op het puntje van hun stoel krijgen. Onze ambitie is om Champions League te gaan spelen, niet blijven hangen in de tweede divisie. Stiekem dromen we natuurlijk van een Oscar. En vanaf nu kunnen we ‘leunen op onze grote broer’.”

Interview Submarine

Toekomstige projecten

Voor zijn pensioen wil Bruno graag nog een jongensserie maken, voor de doelgroep van circa tien jaar oud. “Het is een droom van me om een serie te maken waar zij het later – als volwassen mannen in de kroeg – nog steeds over hebben. Het moet een serie worden die een verhaal vertelt, waar bezieling in zit. Iets wat niet is gemaakt vanuit commercieel oogpunt, maar met een hoger doel. Het is nog onduidelijk wat het verhaal wordt, maar één van de ideeën is om een apocalyptische serie te maken voor een jonge doelgroep. Zoals ik het nu zie, heb ik daar nog ongeveer tien jaar de tijd voor.”

Daarnaast is Submarine bezig met het voorbereiden van een animatiefilm over de jonge jaren van Vincent Van Gogh. “Het project heeft een tijdje in de koelkast gelegen, maar het script is inmiddels af en ik ben bezig om het te financieren. Waarschijnlijk verschijnt de film in 2026. Verder zijn we een serie aan het maken over voor kleuters (‘Een jong katje Max’) en een lange animatiefilm over de terugkeer van Anton de Kom naar Suriname. We werken altijd aan ongeveer tien films en series tegelijk – we zitten nooit stil.”

Juridisch advies bij een filmproductie nodig?

  • Merel Teunissen
  • Roland Wigman
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

Binnen één werkdag antwoord

Neem contact op met een van onze advocaten

  • Alexandra Iedema
  • Merel Teunissen
  • Jaap Versteeg
  • Roland Wigman
  • David Allick

Ik zoek een advocaat voor:

Hoe wil je dat we contact opnemen?

Vul het formulier in en verzend. Bedankt.

Onze advocaten

Onze counsels

  • Merel Teunissen

    Advocaat Liaise Advocaten

    Merel werkt voor cliënten in de cultuur, tech industrie, groot mkb en de mediabranche (met name de film- en televisie). Merel adviseert en procedeert op het gebied van mediarecht, filmrecht, privacyrecht, contractenrecht en intellectueel eigendomsrecht.

    Als advocaat is Merel pragmatisch, betrokken en duidelijk. Merel is een waardevolle sparringpartner voor haar cliënten. Ze denkt juridisch én commercieel strategisch met haar cliënten mee en wijst ze op aandachtspunten voordat er problemen ontstaan. Met veel van haar cliënten werkt ze al jaren samen.

    Nevenactiviteiten
    Naast haar werk als advocaat doceert Merel rechten aan de Nederlandse Amsterdamse Filmacademie en de DAS Graduate School. Merel zit in het bestuur van de Vereniging voor Kunst, Cultuur en Recht en Museum Perron Oost en is lid van de Vereniging voor Auteursrecht, de Vereniging voor Media en Communicatierecht en de Nederlandse Vereniging voor AI- en Robotrecht. Daarnaast wordt Merel regelmatig uitgenodigd als spreker bij uiteenlopende events. Merel geeft ook mediasessies samen met Myrthe van Pelt van agentschap MVP Management, meer informatie over de mediasessies vind je hier.

    Een greep uit Merels recente werkzaamheden

    • Juridische begeleiding van filmproducenten en creatieve producenten bij nationale & internationale (co-)producties - waaronder financieringen, beoordeling van scripts en opinies ten behoeve van de E&O verzekering;
    • Juridische begeleiding van verschillende aanbieders van apps;
    • Begeleiden van en voorkomen van juridische procedures bij onterechte claims binnen het auteursrecht;
    • Procedures tegen verschillende omroepen namens slachtoffers van onrechtmatige perspublicaties.

     

    Liaise Advocaten - Merel Teunissen

  • Alexandra Iedema

    Advocaat Liaise Advocaten

    Alexandra adviseert en procedeert voor cliënten in de cultuur-, muziek- en creatieve sector. Ze werkt onder meer voor artiesten, creatieve professionals, producenten en ondernemers binnen deze branches.

    Haar praktijk richt zich op het beschermen en exploiteren van intellectuele eigendomsrechten – zoals auteursrechten, muziekrechten, merken en modellen – en op het opstellen en beoordelen van contracten en arbeidsrechtelijke kwesties.

    Haar aanpak is erop gericht cliënten echt verder te helpen met adviezen die bruikbaar zijn, goed doordacht en juridisch solide. Daarbij vindt ze het minstens zo belangrijk dat je snapt wat er speelt, welke keuzes je hebt, en wat daarvan de gevolgen zijn.

    Alexandra heeft oog voor nuance, zonder de hoofdlijn uit het oog te verliezen. Ze is altijd op zoek naar hoe iets wél kan. Ze ziet snel waar het wringt, en net zo snel wat er nodig is om verder te kunnen.

    Wat daar juridisch bij komt kijken, is zelden zwart-wit. Het is balanceren tussen bescherming en ruimte, tussen slimme afspraken en werkbare oplossingen. En soms is het gewoon nodig om je positie te verdedigen, scherp en met overtuiging.

    Nevenactiviteiten

    Alexandra doceert het vak recht aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, bij de Opleiding Productie Podiumkunsten. Verder zit Alexandra in het bestuur van de stichting Stories On Sound en de stichting Buysse & Joosten, is zij kascommissielid van de Vereniging voor Kunst Cultuur Recht en is zij lid van de Vereniging voor Auteursrecht en Young Stedelijk.

    Een greep uit Alexandra’s recente werkzaamheden

    • Opstellen van overeenkomsten in de muziekindustrie, zoals uitgaveovereenkomsten, artiestenovereenkomsten en managementovereenkomsten.

    • Begeleiding van ontslag en reorganisaties in arbeidszaken.

    • Begeleiding bij het veiligstellen van auteursrechten en/of naburige rechten bij inbreuk.

    • Begeleiding bij het bepalen van de rechtspositie bij mogelijke inbreuk op auteursrechten en/of naburige rechten.

    • Opstellen van opdrachtovereenkomsten voor films, theater, televisieproducties en ontwerpen.

    • De rechtspositie bepalen van uitgevers, producers, artiesten, componisten, tekstschrijvers op muziekwerken.

    • Beoordeling van modelrechtinbreuk en een sommatiebrief opstellen.

    • Beoordeling van handelsnaaminbreuk en een sommatiebrief opstellen.

       

    Alexandra Iedema aan het werk

  • Jaap Versteeg

    Advocaat Liaise Advocaten

    Jaap werkt veel voor cliënten in de creatieve industrie (waaronder muziek, televisie/streaming/film, evenementen, theater en kunst). Hij adviseert en procedeert op het gebied van IE-rechten, onrechtmatige perspublicaties, contractenrecht en arbeidsrecht.

    Als advocaat is Jaap helder en betrokken. Hij werkt voor ondernemingen en (culturele) instellingen. Ook begeleidt Jaap mediatalent, waaronder presentatoren, musici, schrijvers, componisten en andere creatieve persoonlijkheden. Hij staat vele van hen al jaren bij in contractonderhandelingen. Hij denkt zowel commercieel, strategisch als juridisch met zijn cliënten mee. Jaap kan als geen ander complexe situaties helder analyseren.

    Nevenactiviteiten

    Jaap is lid van de Vereniging voor Auteursrecht, de Vereniging voor Media- en Communicatierecht en de Beneluxvereniging voor Merken- en Modellenrecht.

    Een greep uit Jaaps recente werkzaamheden:

    • Begeleiden van transacties, de koop en verkoop van muziekuitgaverechten, in de muziekindustrie, en het voeren van procedures daarover.

    • Begeleiden van overeenkomsten van bruikleen tussen musea en kunstcollecties; het procederen over kunstwerken.

    • Adviseren bij het tot stand komen van overeenkomsten in de creatieve industrie (waaronder muziek, televisie/streaming/film, evenementen en theater) en het procederen daarover.

    • Begeleiden van reorganisaties en andere arbeidsrechtelijke issues.

    • Adviseren en procederen over onrechtmatige publicaties, waarbij zowel particulieren, bedrijven als instellingen betrokken zijn.

    • Het adviseren en procederen over geschillen met betrekking tot auteursrecht, merkenrecht en handelsnaamrecht.

       

    Jaap Versteeg van Liaise advocaten

  • Roland Wigman

    Advocaat Liaise Advocaten

    Roland weet alles van filmrecht en filmauteursrecht. Na een korte carrière als filmproducent staat hij al ruim 33 jaar filmproducenten, filmfinanciers, filmdistributeurs en makers bij. Zowel nationaal als internationaal.

    Als advocaat kent Roland het hele juridische- en financiële speelveld dat bij een filmproductie speelt op zijn duimpje. Deze brede juridische kennis vertaalt hij naar pragmatisch en duidelijk advies. Roland is een waardevolle sparringpartner voor zijn cliënten. Met vrijwel al zijn cliënten werkt Roland al jaren samen.

    Nevenactiviteiten

    Naast zijn werk als advocaat doceert Roland rechten aan de Nederlandse Amsterdamse Filmacademie en filmrecht aan de Mr. S.K. Martens Academie de specialisatieopleiding voor ervaren juristen. Daarnaast wordt Roland regelmatig uitgenodigd als spreker bij uiteenlopende events op het gebied van filmrecht. Roland is auteur van de boeken ‘Film voor de rechter’ en ‘Boek voor de rechter’ en co-auteur van ‘Transparantie over exploitatiecontracten'.

    Een greep uit Rolands recente werkzaamheden

    • Juridische begeleiding van filmproducenten bij nationale & internationale (co-)producties - waaronder financieringen, coproductiecontracten, verkrijging van rechten, beoordeling van scripts en opinies ten behoeve van de E&O verzekering;
    • Advisering omtrent alle facetten van het auteursrecht in nationale en internationale context en het begeleiden bij en voorkomen, dan wel zo nodig voeren, van juridische procedures bij al dan niet terechte claims met betrekking tot het auteursrecht.

     

    Roland Wigman - advocaat

  • David Allick

    Advocaat Liaise Advocaten

    David is als advocaat gespecialiseerd op het gebied van vastgoed. David adviseert en procedeert voor ontwikkelaar, beleggers, verhuurders/huurders, makelaars en beheerders. Ook in het ondernemingsrecht is hij thuis.

    Hij helpt zijn cliënten met huurrecht en andere vastgoed gerelateerde rechtsgebieden en ondernemingsrecht. Zijn ruime ervaring en brede oriëntatie, gecombineerd met zijn originele geest, geven hem het vertrouwen waar nodig de gebaande paden te verlaten.

    Hij grijpt hard in als dat moet maar zoekt geen ruzie. Hij is in staat plooien glad te strijken en de deal zonder ongelukken te laten landen. En daarbij drukt hij zich helder en ongecompliceerd uit.

    David Allick - advocaat

  • Jetse Sprey

    Legal counsel Liaise Advocaten

    Jetse was jarenlang advocaat en is nu legal counsel, en werkt als zodanig in voorkomende gevallen als adviseur samen met kantoor.

    Hij vindt oplossingen in plaats van problemen en is telkens weer in staat om impasses te doorbreken. Hij zegt wat hij ergens van vindt en niet wat hij denkt dat zijn cliënten willen horen. Hij schrijft scherpe contracten die goed te lezen zijn. Hij heeft veel ervaring met Blockchain en onderneemt daar zelf in. Hij schrijft adviezen die overtuigen. Hij weet veel van intellectueel eigendom, privacy en ondernemingsrecht.

  • Wendela Bierman

    Interim Legal counsel Liaise Advocaten

    Wendela werkt als Interim Legal counsel.

    Wendela heeft van 2004 tot 2014 als advocaat gewerkt bij ons kantoor en heeft daarna bedrijfservaring opgedaan bij onder meer The Walt Disney Company en muziekrechtorganisaties.

    Weer terug bij Liaise advocaten adviseert zij cliënten uit de creatieve industrie (film, muziek, media en cultuur) met name op het gebied van IE-rechten, filmrecht, muziekrecht, mediarecht, ondernemingsrecht en onrechtmatige publicaties.